δόντι
Изглед
| |
Грчки |
Етимологија
[уреди]Од средновековногрчкиот збор `δόντιν` (dóntin), `δόντιον` (dóntion), деминутив на старогрчкиот `ὀδούς` (odoús, „заб“), од праиндоевропски `*h₃dónts` („заб“).
Изговор
[уреди]- МФΑ-gr: /ˈðon.di/
- Поделба по слогови: δόν‧τι
Именка
[уреди]δόντι именка од среден род (множина δόντια)
- заб. Едно од коскените тела во устата на човекот и на некои 'рбетници.
- Ένα δόντι χαλάει.
- Еден заб се расипува.
- Πονάει το δόντι μου.
- Ме боли забот.
- Έχει ωραία δόντια.
- Таа има убави заби.
- заб. Секоја од долгите испакнатини на предмет што личат на заби.
- Τα δόντια της χτένας / του πριονιού.
- Забите на чешелот / на пилата.
- чешне (на лук).
- Μου δίνεις ένα δόντι σκόρδο;
- Можеш да ми дадеш чешне лук?
- заб (на животно), слонова коска (за слон).
- Οι ελέφαντες χρησιμοποιούν τα δόντια τους (τους χαυλιόδοντες) για να сκάψουν.
- Слоновите ги користат своите долги заби за да копаат.
Табела на деклинација
[уреди]| Падеж | Еднина | Множина |
|---|---|---|
| Номинатив | δόντι | δόντια |
| Генитив | δοντιού | δοντιών |
| Акузатив | δόντι | δόντια |
| Вокатив | δόντι | δόντια |
Синоними
[уреди]- σκελίδα (им.) — чешне (за лук)
Изведени термини
[уреди]- δοντάκι (им.) — забче (деминутив)
- δοντάρα (им.) — голем заб (аугментатив)
- δοντιά (им.) — знак од каснување
- οδοντίατρος (им.) — стоматолог
- οδοντικός (прид.) — стоматолошки, забен
- οδοντοστοιχία (им.) — протеза, забна низа
Сродни поими
[уреди]- ούλο (им.) — непце
- στόμα (им.) — уста
- οδοντόβουρτσα (им.) — четкичка за заби
- οδοντόκρεμα (им.) — паста за заби
Изрази
[уреди]- κρατώ κπ. / κτ. με τα δόντια — држам некого/нешто со заби, со голема тешкотија
- δείχνω σε κπ. τα δόντια μου — покажувам некому заби, покажувам заканувачки став
- με νύχια και με δόντια — со нокти и со заби, со голема борба
- τρίζω σε κπ. τα δόντια — штракам со заби некому, го принудувам со закани
- μιλάω σε κπ. έξω από τα δόντια — зборувам со некого отворено, без заобиколување
- του / της πονάει το δόντι / δοντάκι για την / τον τάδε — го/ја боли забот, многу е вљубен/а во некого